W supermarketach mamy do wyboru wiele soków, nektarów i napojów. Zachęcają one do zakupu kolorowymi opakowaniami, promują zdrowy tryb życia, niektóre zawierają w sobie dobroczynne składniki. Który produkt jest najlepszy?
Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy z różnic pomiędzy sokiem, nektarem, a napojem. Często zamiast napoju z witaminami i minerałami, wybieramy zabarwioną wodę z dużą ilością cukru i konserwantami. Okazuje się, że dużo nam mówi sama nazwa produktu.
W Unii Europejskiej sokiem owocowym możemy nazwać produkt powstały z dojrzałych i świeżych warzyw lub owoców. Dobrej jakości sok powinien mieć co najmniej 85% owoców. Bardzo często sok otrzymujemy z koncentratu, który powstaje w wyniku pasteryzacji (w której traci wiele witamin i minerałów).
Nektar to produkt, który otrzymujemy przez wymieszanie zagęszczonych soków owocowych (albo z proszku lub przecieru) z wodą i cukrem lub z miodem. Procent owoców w nektarach jest precyzyjnie określony i oblicza się go pod względem użytych owoców (np. jabłka i pomarańcze - minimum 50%, maliny i truskawki - min. 40%, cytryny, banany - min. 25%).
Napoje owocowe nie muszą spełniać rygorystycznych przepisów, określających zawartość soku. Zawierają mniej (poniżej 25%, najczęściej 3-5%) soku niż nektary, ale na rynku spotkamy też takie, które nie zawierają go w ogóle. Oprócz tego, napoje mają dodatki, zabronione w produkcji soku i nektaru, takie jak: barwniki, substancje słodzące, konserwanty, aromaty.
Najlepsze są wyciskane soki warzywne i owocowe, przygotowane w domu. Wtedy jesteśmy pewni tego, co w tym soku się znajduje. Należy go wypić od razu po przygotowaniu, ponieważ po paru godzinach traci niektóre składniki odżywcze.
Ważne: Alternatywą dla soków i nektarów jest również miód pitny
Czasami soki owocowe dosładza się znikomą ilością cukru, albo innymi środkami słodzącymi (np. syropem glukozowym). Jeśli sok zawiera więcej niż 15 g/l, producent musi poinformować na etykiecie produktu, że jest on słodzony. Górna granica cukru nie może przekraczać 150 g/l.
Do soków dodaje się kwas cytrynowy, przyprawy i zioła. Wzbogaca się je witaminami i minerałami. Prawo zakazuje dodawać równocześnie cukier, miód i substancje zakwaszające, a oprócz tego aromaty, konserwanty i sztuczne barwniki.
W nektarze jest więcej substancji słodzących niż w soku. Cukier nie może przekraczać 200 g/l. W przeciwieństwie do soku, nektar może zawierać jednocześnie związki słodzące i zakwaszające. Nektary nie mogą zawierać konserwantów, sztucznych aromatów i barwników.
W przypadku napojów, nawet tych o wysokim procencie soku owocowego, mogą być dodawane sztuczne barwniki, aromaty, konserwanty i substancje słodzące.
Istotną sprawą jest wartość odżywcza danych napojów. Dlatego niedosładzane soki warzywne i owocowe mają mniej kalorii, niż nektary i napoje. Nie należy wybierać napojów, które zawierają dużo cukru i sztucznych substancji, ponieważ powstają ze złej jakości soku.
Świeżo wyciskane soki są bombą witaminową, źródłem błonnika, składników mineralnych i antyoksydantów, chroniących organizm przed chorobami i przedwczesnym starzeniem. Walory odżywcze soku zależą od tego, jaki rodzaj wybierzemy: sok mętny czy klarowny? Najlepszy będzie sok mętny, który zawiera cząstki owoców, ponieważ soki klarowne są pozbawione wielu witamin, minerałów i błonnika.
Pamiętajmy, żeby przed zakupem czytać etykiety i zastanowić się co wybrać: zdrowsze soki i nektary czy sztuczne napoje. Dzięki temu wybierzemy, to co dobre i odżywcze dla naszego organizmu.
